عرق شیرین بیان در بارداری
عرق شیرین‌بیان در بارداری
دوران بارداری یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین مراحل زندگی یک زن است . در این دوران، بدن دچار تغییرات عمده‌ای در سطح هورمونی، متابولیکی و فیزیولوژیکی می‌شود
و توجه به تغذیه و مصرف داروها یا گیاهان دارویی اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. یکی از پرسش‌های رایج در این زمینه، مصرف عرق شیرین‌بیان در بارداری است . برخی افراد
آن را به دلیل خواص ضدالتهابی، گوارشی و آرام‌بخش‌اش مفید می‌دانند، اما واقعیت این است که مصرف این گیاه در بارداری باید با دقت و احتیاط زیادی انجام شود.
در این مقاله، به بررسی دقیق خواص، مضرات و شرایط ایمن برای مصرف عرق شیرین‌بیان در بارداری می‌پردازیم.
شیرین‌بیان چیست و چه ترکیباتی دارد؟
شیرین‌بیان گیاهی است با طبع گرم و شیرین که ریشه آن در طب سنتی و طب نوین کاربردهای فراوانی دارد. از ریشه این گیاه، عرق گیاهی ای تهیه می شود که به‌عنوان
ضدالتهاب، ضدزخم معده، آرام‌بخش، خلط‌آور و تقویت‌کننده سیستم ایمنی شناخته شده است.
ترکیب مؤثر اصلی در شیرین‌بیان، گلیسیریزین (Glycyrrhizin) است؛ ماده‌ای که بسیاری از اثرات دارویی این گیاه را به آن نسبت می‌دهند. اما همین ماده می‌تواند در دوران
بارداری مشکلاتی جدی ایجاد کند، اگر بدون آگاهی مصرف شود.
فواید احتمالی عرق شیرین‌بیان در بارداری
با وجود هشدارها، در موارد بسیار محدود و کنترل‌شده، عرق شیرین‌بیان می‌تواند فوایدی نیز داشته باشد:
۱. تسکین معده و کمک به هضم
برخی زنان باردار در سه‌ماهه اول دچار سوزش معده، تهوع و سوءهاضمه می‌شوند. عرق شیرین‌بیان با خاصیت ضداسیدی خود ممکن است در کاهش این علائم مفیدباشد،
به‌ویژه در افرادی که دچار التهاب یا زخم معده هستند.
۲. کاهش سرفه و التهابات تنفسی
در دوران بارداری، به دلیل محدودیت استفاده از داروهای شیمیایی، بسیاری از زنان به داروهای گیاهی روی می‌آورند. شیرین‌بیان خاصیت خلط‌آور و ضد سرفه دارد و در موارد
سرماخوردگی یا گلودرد ممکن است با مشورت پزشک، در مقدار بسیار محدود توصیه شود.
۳. خاصیت ضدالتهابی و آرام‌بخش
در برخی منابع سنتی به اثرات ضدالتهابی و تسکین‌دهنده‌ی این گیاه اشاره شده است، که درشرایط خاصی ممکن است برای زنان باردار مفید باشد،اما باز هم بایدتأکید کرد
که این موارد بسیار محدود و تحت نظر پزشک هستند.
خطرات و مضرات عرق شیرین‌بیان در دوران بارداری
با وجود برخی خواص مثبت، خطرات بالقوه‌ی عرق شیرین‌بیان در دوران بارداری بسیار جدی است. مهم‌ترین خطرات شامل موارد زیر است:
۱. افزایش فشار خون
مصرف شیرین‌بیان می‌تواند موجب احتباس سدیم و آب در بدن شود و در نتیجه فشار خون را بالا ببرد. این وضعیت در دوران بارداری می‌تواند بسیارخطرناک باشد و منجر به پره
اکلامپسی (مسمومیت بارداری) یا سایر مشکلات عروقی شود.
۲. کاهش پتاسیم خون
یکی از اثرات گلیسیریزین، کاهش سطح پتاسیم خون است که باعث ضعف عضلانی، بی‌نظمی ضربان قلب و خستگی شدید می‌شود. در دوران بارداری، این وضعیت می‌تواند
برای مادر و جنین خطرناک باشد.
۳. تأثیر منفی بر رشد مغز جنین
برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف مداوم یا زیاد شیرین‌بیان در دوران بارداری ممکن است با تأثیر منفی بر رشد مغزی جنین همراه باشد و خطر ابتلا به اختلالات شناختی
یا رفتاری در سال‌های آینده را افزایش دهد. گرچه این مطالعات همچنان در حال بررسی‌اند، اما همین احتمال، زنگ خطری جدی برای مصرف خودسرانه‌ی این گیاه است.
۴. افزایش احتمال زایمان زودرس
شیرین‌بیان ممکن است موجب افزایش ترشح هورمون‌های استرسی در بدن مادر شود. این مسئله می‌تواند منجر به تحریک انقباضات رحمی و در نهایت زایمان زودرس شود.به
همین دلیل، بسیاری از پزشکان مصرف آن را در سه‌ماهه سوم به‌طور کامل ممنوع می‌دانند.
آیا مصرف کم آن مجاز است؟
در صورتی که پزشک با توجه به شرایط خاص بدنی مادر، مجوز مصرف عرق شیرین‌بیان را صادر کند، ممکن است بتوان در مقادیر بسیار محدود و در مدت کوتاه از آن استفاده کرد.
مثلاً یک استکان کوچک در روز و فقط در یک دوره محدود چندروزه.
اما در کل، توصیه عمومی این است که در دوران بارداری، به‌ویژه در سه‌ماهه اول و سوم، از مصرف شیرین‌بیان (عرق، دمنوش یا پودر) خودداری شود، مگر با دستور پزشک.
جایگزین‌های ایمن برای مادران باردار
اگر هدف از مصرف عرق شیرین‌بیان، درمان مشکلات گوارشی یا سرفه است، گیاهان ایمن‌تری مانند:
بابونه برای کاهش التهاب معده
زنجبیل تازه برای تهوع
به‌دانه یا بارهنگ برای سرفه
عرق نعناع یا عرق بیدمشک برای آرامش معده و اعصاب
می‌توانند جایگزین‌هایی مناسب و بی‌خطرتر باشند.
جمع‌بندی
عرق شیرین‌بیان گیاهی با خواص درمانی فراوان است، اما در دوران بارداری به دلیل وجود ترکیب گلیسیریزین، مصرف آن می‌تواند خطرات جدی برای سلامت مادر و جنین به همراه
داشته باشد. افزایش فشار خون، زایمان زودرس و اختلال در رشد جنین از جمله مهم ترین این خطرات هستند . بنابراین ، توصیه می شود زنان باردار از مصرف خودسرانه آن پرهیز
کرده و در صورت نیاز حتماً با پزشک مشورت کنند. مراقبت و آگاهی در دوران بارداری، بهترین هدیه برای سلامت مادر و فرزند آینده است.
برای مشاوره و خرید با ما در ارتباط باشید.
